ทรามาดอล (Tramadol) เป็นยาแก้ปวดลดไข้ที่มีฤทธิ์ระดับปานกลางถึงขั้นรุนแรง ยาชนิดนี้ (ทรามาดอล) ไม่ใช่ยาที่เกิดขึ้นจากอนุพันธ์ฝิ่น แต่ออกฤทธิ์โดยจับกับตัวรับฝิ่น ทำให้มีฤทธิ์ของ “ยาทรามาดอล” ที่คล้ายยาที่เกิดขึ้นจากอนุพันธ์ฝิ่น แต่มีฤทธิ์น้อยกว่า 5-20 เท่า จึงถือว่าตัวยาชนิดนี้ (ทรามาดอล) ไม่ใช่ตัวยาที่เป็นยาเสพติด
สรรพคุณและวิธีใช้ยาทรามาดอล
ทรามาดอล คือ ยาใช้ในการบรรเทาอาการปวดที่มีอาการระดับปานกลางไปจนถึงขั้นรุนแรง เช่น อาการปวดไมเกรน ปวดข้อ ปวดหัวเข่า ปวดหลัง ปวดประสาท และอาการปวดอื่นๆ เป็นยาที่สามารถหาซื้อได้ทั่วไปตามร้านขายยา ซึ่งจะมีอยู่ 2 ประเภทด้วย
- ทรามาดอลชนิดเม็ด 50 มิลลิกรัม
- ทรามาดอลชนิดแคปซูล 50 มิลลิกรัม
ทรามาดอล ควรใช้กับผู้ใหญ่เท่านั้น โดยในการใช้ยาแต่ละครั้งควรอยู่ที่ขนาด 50-100 มิลลิกรัม หรือ 1-2 เม็ด ต่อครั้งเท่านั้น โดยสามารถใช้ซ้ำได้ใน 1 วัน ไม่เกิน 4 ครั้ง หรือ 400 มิลลิกรัม และให้เว้นระยะห่างในการใช้ยาเป็นเวลา 4-6 ชั่วโมง สำหรับผู้ที่มีอายุเกินกว่า 75 ปี ไม่ควรใช้ยาเกิน 300 มิลลิกรัม หรือ 6 เม็ด ต่อวัน และเป็นยาที่ไม่ควรใช้กับผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 14 ปี เป็นอันขาด อันเนื่องมาจากฤทธิ์ที่ค่อนข้างรุนแรงยา
ผลข้างเคียงและข้อควรระวังในการใช้ยาทรามาดอล
- ผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นจากการใช้งานชนิดนี้ ได้แก่ อาการปวดศีรษะ เวียนศีรษะ ง่วงนอน ท้องผูก คลื่นไส้ อาการเหล่านี้เป็นผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยในการใช้ยา
- เกิดอาการอ่อนเพลีย ปากแห้ง จุกแน่นท้อง อาเจียน ตาพร่ามั่ว ใจสั่น ประสาทหลอน ปัสสาวะบ่อย เป็นต้น อาการข้างเคียงเหล่านี้พบได้ค่อนข้างน้อย
- ไม่ควรใช้ยาชนิดนี้ร่วมกับการดื่มแอลกอฮอล์ และสารออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทอื่นๆ เพราะอาจทำให้เกิดการเสริมฤทธิ์กดประสาทส่วนกลางมากยิ่งขึ้น
- ควรหลีกเลี่ยงการใช้ “ทรามาดอล” ร่วมกับยาที่มีส่วนผสมของแอมเฟตามีน ยาแก้ซึมเศร้า เนื่องจากอาจส่งผลให้เกิดอาการชักได้
- ไม่ควรใช้ยาเกินขนาดเป็นอันขาด เนื่องจากเป็นยาที่มีฤทธิ์ค่อนข้างรุนแรงอยู่แล้ว การใช้ยาเกินขนาดอาจส่งผลให้เกิดอาการซึม รูม่านตาหดเล็ก ชัก หรือ หมดสติได้
ทรามาดอล (Tramadol) เป็นยาที่มีฤทธิ์ค่อนข้างรุนแรง ถึงแม้ว่าจะเป็นยาที่สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยา แต่ก็ไม่ควรนำยานี้ (ทรามาดอล) มาเป็นยาสามัญประจำบ้านเด็ดขาด เพราะหากคนในบ้านไม่รู้ถึงสรรพคุณและฤทธิ์ของ “ยาทรามาดอล” ก็อาจส่งผลข้างเคียงและเป็นอันตรายได้ ดังนั้นหากต้องการใช้ยาตัวนี้ (ทรามาดอล) ก็ควรใช้เป็นกรณีไป เช่น ใช้สำหรับผู้ป่วยไมเกรน ปวดประสาท ปวดเข่า เป็นต้น แต่หากต้องการมียาสำหรับแก้ปวดลดไข้ไว้ประจำบ้าน ก็ควรเลือกยาพาราเซตามอล (Paracetamol) จะดีกว่า