ธาตุเหล็ก หนึ่งในสารอาหารสำคัญระดับต้นๆ ที่มีผลต่อเลือดในร่างกาย เป็นสารอาหารที่ร่างกายไม่ได้ต้องการมากมาย แต่ก็เป็นสารอาหารที่ร่างกายขาดไม่ได้เช่นเดียวกัน เพราะธาตุเหล็กถือได้ว่าเป็น “สื่อนำ” ที่ช่วยนำพาออกซิเจนไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย ซึ่งถ้าหากขาดธาตุเหล็ก กระบวนการนี้ก็จะทำงานผิดปกติและก็จะส่งผลต่อระบบการทำงานต่างๆ ของร่างกายได้ ดังนั้น ธาตุเหล็กจึงเป็นสารอาหารที่มีความสำคัญ และเราก็ควรให้ความใส่ใจและทำให้ร่างกายของเราให้ได้รับธาตุเหล็กอย่างเพียงพอต่อความต้องการของร่างกายด้วย
ประโยชน์ของธาตุเหล็ก
- ธาตุเหล็กเป็นสารอาหารที่ช่วยป้องกันโรคโลหิตจาง
- ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรคต่างๆ ให้กับร่างกาย
- ส่งเสริมการเจริญเติบโตของร่างกายและยังช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของเซลล์สมอง
- ส่งเสริมการสร้างเม็ดเลือดแดง
- ช่วยป้องกันอาการอ่อนเพลียของร่างกาย
- ช่วยให้กล้ามเนื้อส่วนต่างๆ ของร่างกาย ทำงานได้อย่างเป็นปกติ
เราจะเห็นได้ว่า ธาตุเหล็กมีความเกี่ยวข้องกับ “เลือด” เป็นอย่างมาก ดังนั้น เราจึงควรให้ความสำคัญธาตุเหล็กไม่น้อยไปกว่าสารอาหารอื่นๆ
ข้อควรรู้เกี่ยวกับธาตุเหล็ก
- ผู้หญิงเป็นเพศที่มีโอกาสในการเสียธาตุเหล็กค่อนข้างสูงมากกว่าผู้ชาย
- ผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการสูญเสียธาตุเหล็กค่อนข้างสูง
2.1 ผู้หญิงที่ตั้งครรภ์และผู้หญิงที่อยู่ในระหว่างการให้นมบุตร
2.2 ผู้หญิงที่มีประจำเดือน โดยเฉพาะผู้หญิงที่ประจำเดือนมามากกว่าปกติ
2.3 ผู้ที่มีเลือดออกเรื้อรั้งตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย อาทิ ผู้ที่เป็นริดสีดวงทวารหนัก
2.4 ผู้ที่มีโรคเรื้อรั้งในระบบทางเดินอาหาร อาทิ ลำไส้อักเสบ มะเร็งลำไส้ใหญ่ เป็นต้น
2.5 ผู้ที่รับประทาน ชา กาแฟ และยาเสริมแคลเซียมในปริมาณที่มากเกินไป - การได้รับธาตุเหล็กมากเกินความต้องการของร่างกาย อาจส่งผลให้เกิดอาการข้างเคียงได้ อาทิ คลื่นไส้ อาเจียน อ่อนเพลียและเวียนศีรษะ เป็นต้น
- การได้รับธาตุเหล็กมากเกินความต้องการของร่างกายเป็นระยะเวลานาน อาจส่งผลต่อการทำงานของระบบต่างๆ ในร่างกายได้ อาทิ ไขกระดูก ตับ ไต หัวใจ ปอดและสมอง
- ผู้ที่ไดรับผลกระทบจากการได้รับธาตุเหล็กมากเกินไปเป็นระยะเวลานาน อาจส่งผลให้มีเกิดอาการตับวาย ไตวาย หัวใจเต้นผิดปกติ เป็นต้น ซึ่งอาการเหล่านี้ เป็นอาการที่อาจส่งผลให้เสียชีวิตได้เลยทีเดียว
- หลีกเลี่ยงการซื้ออาหารเสริมธาตุเหล็กมาบริโภคเอง เพราะอาจทำให้ร่างกายได้รับธาตุเหล็กมากเกินไป ซึ่งอาจะส่งผลข้างเคียงดังที่ระบุไว้ในข้อที่ 3, 4 และ 5 ได้
- ธาตุเหล็กพบได้มากในอาหารจำพวกเนื้อสัตว์ อาหารทะเล ตับ ม้าม และไข่แดง เป็นต้น และร่างกายสามารถดูซึมได้ดี
ธาตุเหล็ก เป็นหนึ่งในสารอาหารที่มีความจำเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะกับคนที่มีอาการของโรคโลหิตจางและผู้ที่สูญเสียธาตุเหล็กได้ง่าย (ดังที่ระบุไว้ในข้อ 2.1 – 2.5) ร่างกายก็ย่อมต้องการธาตุเหล็กเป็นอย่างมากเช่นเดียวกัน แต่การได้รับธาตุเหล็กมากเกินไป ก็ใช่ว่าจะส่งผลดีต่อร่างกาย ดังนั้น หากต้องการบริโภคธาตุเหล็กในรูปแบบของอาหารเสริม ก็ควรทำการปรึกษาแพทย์เสียก่อน หรือถ้าให้ดี ก็ให้เลือกรับประทานอาหารจำพวกเนื้อสัตว์ อาหารทะเล ตับ ม้ามและไข่แดง ก็สามารถให้ธาตุเหล็กได้อย่างเพียงพอเช่นเดียวกัน